4.9 Informatie over Aarding

Aarden betekent: geleidend met de aarde verbinden. Het doel van aarden is om een object of persoon spanningsloos te maken (een spanning van 0 Volt). Dit is belangrijk bij metalen constructies zoals een steiger, als er elektrische kabels/leidingen of elektrische installaties in de buurt van de steiger zijn.

Een metalen steiger is namelijk een geleider, en een elektrische kabel/leiding of installatie ook. Daartussen kan een spanningsverschil ontstaan. Dat noemen we een potentiaalverschil. En dat moet je voorkomen, omdat je anders onder spanning komt te staan als je op de steiger werkt.

In de Arbowet staat het volgende over de aarding van steigers:

“Alle metalen delen van stalen steigers moeten zijn verbonden met een beschermingsleiding, wanneer zich op, langs, aan of boven de steigers elektrische kabels of leidingen bevinden, die kunnen zijn aangesloten op een onder spanning staand elektriciteitsnet”.

Aarding van een steiger is altijd de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever. Hij moet een bevoegde installateur inschakelen om de aarding aan te brengen. 

Eisen voor aarding van steigers

Aarding is verplicht voor steigers in de volgende situaties:

1. Steigers in de buurt van een hoogspanningsleiding.

Hoe je de steiger in de praktijk moet aarden, staat in de voorschriften van het distributiebedrijf (beheerder van het hoogspanningsnet).

2. Steigers die boven ondergrondse hoogspanningsleidingen zijn gebouwd.

Ook hier moet je de veiligheidsvoorschriften van het distributiebedrijf volgen.

3. Steigers in de buurt van een bovenleiding van een tram, trein of trolleybus.

Hiervoor gelden de veiligheidsvoorschriften van de vervoersbedrijven. Zij kunnen adviseren hoe je een steiger vlakbij een bovenleiding moet aarden. In de praktijk zorg je dat de steiger minstens 50 m bij een bovenleiding vandaan staat.

4. Steigers op plaatsen waar statische elektriciteit en vonkvorming kunnen optreden. 
5. Steigers waarop elektrische leidingen aanwezig zijn, die beveiligd zijn met een ≥ 32 A aardlekschakelaar.

In dit geval moet je de steiger koppelen aan de aarding van de elektriciteitskast. 

6. Steigers waaraan liften geplaatst zijn.

In dit geval moet je de steiger koppelen aan de aarding van de aansluitkast van de lift.

Extra eisen in de procesindustrie

In de procesindustrie hoeven steigers die geleidend zijn verbonden met een staalconstructie geen aardkabel te hebben. Die zijn namelijk geaard.

Alle vrijstaande en verrijdbare steigers moeten wel een aardkabel hebben. Deze moet minstens 25 mm² dik zijn. Je moet hem aan de aarde van de staalconstructie verbinden.

In alle andere gevallen moet op de werkvergunning staan welke maatregelen je moet nemen.

De aardkabel moet stevige klemmen hebben. Aan de steiger moet een speciale aardkabelkoppeling zitten, en aan de staalconstructie een klem met een gepunte borgbout. De aardkabel moet je door een deskundige persoon laten aanbrengen en visueel controleren.

Voor de chemische en petrochemische industrie kunnen andere voorschriften gelden.

Controle en inspectie

Op bepaalde momenten moet je de aarding van de steiger controleren. Daarvoor gelden de volgende regels:

• Gebruikers van de steiger die daar voor gekwalificeerd zijn moeten vaak controleren, het liefst iedere dag, of de aardverbinding nog in orde is.
• Een aardlekschakelaar moet maandelijks handmatig getest worden, volgens de gegevens van de fabrikant.
• Om de veiligheid van de aarding te bewaken moet een deskundig persoon periodieke inspecties uitvoeren. Daarover moet hij een rapport schrijven, waarin ook zijn naam en de datum van de inspectie staan.